ว่านกาบหอย: สมุนไพรมากคุณค่าจากธรรมชาติ ว่านกาบหอย (Tradescantia spathacea) เป็นพืชสมุนไพรที่พบได้ทั่วไปในเขตร้อนชื้น มีลักษณะเด่นคือใบสีเขียวเข้มด้านบน และสีม่วงแดงด้านล่าง มีดอกสีขาวนวลที่ซ่อนอยู่ในกาบหุ้มสีม่วงคล้ายเปลือกหอย จึงเป็นที่มาของชื่อ “ว่านกาบหอย“
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
- ลำต้น: เป็นพืชล้มลุก แตกกอเป็นพุ่มแน่น
- ใบ: ใบเดี่ยว รูปหอก ปลายแหลม โคนใบเป็นกาบหุ้มลำต้น ใบด้านบนสีเขียวเข้ม ด้านล่างสีม่วงแดง
- ดอก: ดอกช่อ ดอกย่อยสีขาวนวล มีกาบหุ้มสองอันรองรับช่อดอก รูปร่างคล้ายเรือหรือเปลือกหอยสีม่วงอมเขียว
- ผล: ผลรูปรีแก่แล้วแตก เมล็ดขนาดเล็ก
สรรพคุณทางยาและการนำไปใช้
เป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยามากมาย และมีการนำไปใช้ในหลากหลายรูปแบบ ทั้งในตำรับยาแผนโบราณและการใช้ในชีวิตประจำวัน ต่อไปนี้เป็นรายละเอียดเกี่ยวกับสรรพคุณทางยาและการนำไปใช้ของว่านกาบหอย
- ใบ:
- แก้ร้อนในกระหายน้ำ: ใบสด 3 ใบนำมาต้มกับน้ำผสมน้ำตาลกรวดเล็กน้อยดื่ม
- แก้ไอ อาเจียนเป็นโลหิต: ใช้ใบสดต้มน้ำดื่ม
- แก้ฟกช้ำภายใน: ใช้ใบสดต้มน้ำดื่ม
- แก้บิดถ่ายเป็นเลือด: ใช้ใบสดต้มน้ำดื่ม
- บำรุงผม: ใบปิ้งให้แห้งบดเป็นผงผสมน้ำมันทาที่ศีรษะ
- **ห้ามเลือด:**ใช้ในการห้ามเลือด
- ดอก:
- แก้ไอแห้งๆ ขับเสมหะ: ดอกแห้ง 20-30 ดอกต้มน้ำดื่ม
- แก้อาเจียนเป็นโลหิต เลือดกำเดาออก ห้ามเลือด: ดอกแห้ง 10-15 กรัม หรือดอกสด 30-60 กรัมต้มน้ำดื่ม
- แก้ปัสสาวะเป็นเลือด แก้ไอเป็นเลือด แก้บิดถ่ายเป็นเลือด: นำดอกมาต้มกิน
- ต้น:
- แก้ริดสีดวงทวาร: ในอินโดจีนใช้ต้นนำมาต้มเอาไอรม
- ราก:
- บำรุงตับและม้าม: ใช้รากเป็นยาบำรุงตับและม้ามพิการ
- การใช้ภายนอก:
- แก้ต่อมน้ำเหลืองบวม โรคผิวหนัง และโรคเท้าช้าง: ใช้ใบผสมน้ำมันงาพอก
- ห้ามเลือด: ใช้ดอกเป็นยาห้ามเลือด
ข้อควรระวัง
- การใช้ว่านกาบหอยในปริมาณมากเกินไปอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น ท้องเสีย
- สตรีมีครรภ์และผู้ที่มีโรคประจำตัวควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้
- ใบและรากที่ใช้ในปริมาณมากๆ ใช้เป็นยาถ่าย เป็นยาทำให้อาเจียนๆ ได้
